Het innemen van teunisbloemolie kan het verhoogde risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen na de menopauze helpen verminderen. Een nieuwe studie toont aan dat teunisbloemolie de verloren bescherming van oestrogeen tegen trombose net zo goed kan compenseren als omega-3 vetzuren uit visolie.
Na de menopauze neemt het risico op trombose toe, wat bijdraagt aan het verhoogde risico op hart- en vaatziekten bij vrouwen na de menopauze. Door het verlies van oestrogeen worden de bloedplaatjes hyperactief. Dit kan onder andere gemeten worden aan de hand van een verhoogde activering van integrine αIIbβ3.
Integrine αIIbβ3 is een receptor op bloedplaatjes die, wanneer geactiveerd, bloedplaatjes doet samenklonteren (bloedplaatjesaggregatie).
Meervoudig onverzadigde vetzuren hebben cardioprotectieve effecten en een regulerende invloed op bloedplaatjes (trombocyten) en hemostase [1,2]. In een recente studie werd precies onderzocht hoe omega-3- en omega-6-vetzuren de activering van bloedplaatjes beïnvloeden bij postmenopauzale vrouwen [1].
In deze dubbelblinde cross-overstudie onderzochten Amerikaanse onderzoekers het effect van teunisbloemoliesuppletie (2×1000 mg/d) en visoliesuppletie (2×1000 mg/d) op de activiteit van bloedplaatjes.
Aan het onderzoek deden 78 postmenopauzale vrouwen van ongeveer 60 jaar mee. De meesten hadden overgewicht en de helft van de vrouwen gebruikte medicijnen voor diabetes, hoge bloeddruk of dyslipidemie. Bloedplaatjes zijn ook hyperactief bij diabetes.
De vrouwen kregen 60 dagen lang een van de twee oliën. Na een uitwasperiode van 14 dagen kregen ze de andere olie. Voor en na de twee innameperioden werd bloed afgenomen.
De teunisbloemolie bevatte 730 mg linolzuur en 90 mg gamma-linoleenzuur (GLA) per capsule (1000 mg). De visolie bevatte 300 mg omega-3 vetzuren per capsule, waaronder EPA en DHA.
Teunisbloemolie net zo effectief als visolie
Na inname van teunisbloemolie werd de aggregatie van bloedplaatjes aanzienlijk bemoeilijkt onder invloed van de bloedplaatjesstimulerende stof, die inwerkt op de bloedplaatjesreceptor PAR4. De activering van PAR4 stimuleert niet alleen de aggregatie van bloedplaatjes, maar ook ontstekingen [3].
Verder werd aangetoond dat de basale activering van integrine αIIbβ3 significant verminderd was met 28 %. Bovendien werd een significante vermindering in de afscheiding van "dichte granules" waargenomen in gestimuleerde bloedplaatjes. De afscheiding van deze granules speelt een belangrijke rol bij verdere stolselvorming door activering en aggregatie van bloedplaatjes.
Het effect van teunisbloemolie kwam overeen met dat van visolie en was even sterk. Het effect van omega-6- en omega-3-vetzuren op de secretie van dichte korrels werd in deze studie voor het eerst aangetoond. Dit suggereert dat omega-3 en -6 vetzuren een regulerend (remmend) effect hebben op verdere trombusvorming door de afgifte van dichte granules te verminderen [1].
De onderzoekers concluderen dat omega-3 en -6 vetzuren postmenopauzale vrouwen zouden kunnen helpen beschermen tegen hart- en vaatziekten [1]. Andere onderzoekers wijzen erop dat de huidige geneesmiddelen die de aggregatie van bloedplaatjes remmen, bijwerkingen hebben die het gebruik ervan zouden kunnen beperken, en dat trombosepreventie via remming van de receptor PAR4 een veiligere strategie zou zijn [3].
Van DGLA afgeleide oxylipinen
Suppletie resulteerde in een verandering van het vetzuurprofiel in het bloedplaatjesmembraan, met een toename van de omega-6 vetzuren GLA en DGLA (dihomo-gamma-linoleenzuur) en de omega-3 vetzuren DPA (docosapentaeenzuur) en DHA. Suppletie met teunisbloemolie leidde niet tot een toename van arachidonzuur in de bloedplaatjes.
DGLA wordt in bloedplaatjes omgezet door het enzym 12-lipoxygenase in metabolieten die oxylipinen worden genoemd en die een remmend effect hebben op de aggregatie van bloedplaatjes, de secretie van granules en de activering van αIIbβ3 [2].
Bronnen
- Yamaguchi A, Stanger L, Freedman JC, et al. Supplementation with omega-3 or omega-6 fatty acids attenuates platelet reactivity in postmenopausal women. Clin Transl Sci. 2022 Oct;15(10):2378-2391.
- Adili R, Hawley M, Holinstat M. Regulation of platelet function and thrombosis by omega-3 and omega-6 polyunsaturated fatty acids. Prostaglandins Other Lipid Mediat. 2018 Nov;139:10-18.
- Rwibasira Rudinga G, Khan GJ, Kong Y. Protease-Activated Receptor 4 (PAR4): A Promising Target for Antiplatelet Therapy. Int J Mol Sci. 2018 Feb 14;19(2):573.